Het VMBO TL profiel economie ontrafeld

Het VMBO TL-programma, en specifiek het profiel Economie, heeft een vaste structuur die landelijk is bepaald. Of je nu via een reguliere school leert of via een thuisstudie die voorbereidt op het staatsexamen, de inhoudelijke eisen zijn hetzelfde. Het programma is opgebouwd uit verschillende onderdelen:

  • Gemeenschappelijk Deel: dit deel is verplicht voor alle VMBO TL-leerlingen. De vakken die via staatsexamen getoetst worden zijn Nederlands, Engels en Maatschappijleer. Lichamelijke Opvoeding (LO) en Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV) maken doorgaans deel uit van het reguliere programma, maar worden niet via het staatsexamen getoetst. Daarnaast is het vak Rekenen vaak een verplicht onderdeel, tenzij je Wiskunde in je pakket hebt. De regel is: kies je Wiskunde (in het profieldeel of vrije deel), dan voldoe je meestal aan de rekeneisen. Kies je geen wiskunde, dan is rekenen een apart verplicht vak en examen.
  • Profieldeel economie: dit zijn de kernvakken die het profiel definiëren. Het bestaat verplicht uit het vak Economie en een keuze uit één van de volgende drie vakken: Wiskunde, Duits of Frans. Deze keuze is bepalend voor de invulling van je profiel.
  • Vrij deel: dit deel biedt ruimte voor verbreding of verdieping. Je kiest twee extra vakken uit een lijst die de thuisstudieaanbieder beschikbaar stelt. Populaire keuzes die vaak aansluiten bij het Economieprofiel zijn bijvoorbeeld Aardrijkskunde, Geschiedenis, een tweede moderne vreemde taal (indien niet al gekozen in het profieldeel), of Wiskunde (indien niet al gekozen).
  • Profielwerkstuk (PWS): dit is een verplichte, zelfstandige onderzoeksopdracht die gekoppeld is aan één of meer vakken uit je profiel. Je doet onderzoek naar een zelfgekozen onderwerp, documenteert het proces en presenteert je bevindingen. Het PWS wordt beoordeeld via een mondeling college-examen.

De keuze voor het vak in het profieldeel (Wiskunde, Duits of Frans) en de twee vakken in het vrije deel heeft invloed op je latere studiemogelijkheden in het MBO en kan ook de zwaarte en duur van je studie beïnvloeden. Wiskunde kan bijvoorbeeld een betere voorbereiding zijn op financieel-administratieve of technische MBO-opleidingen, terwijl talen nuttig zijn voor opleidingen in internationale handel, toerisme of horeca. Kijk ook naar de geschatte studieduur per vak die aanbieders opgeven; talen zoals Duits en Frans vergen vaak meer studietijd dan bijvoorbeeld Economie of Wiskunde. Denk dus goed na over je interesses, sterke punten en MBO-ambities bij het samenstellen van je vakkenpakket.

Kernvakken toegelicht:

De belangrijkste vakken waarvoor je examen doet, hebben elk hun eigen focus:

  • Nederlands: nadruk op lees-, schrijf-, spreek- en luistervaardigheid, inclusief tekstbegrip, grammatica, spelling en literatuur (leeslijst).
  • Engels: vergelijkbaar met Nederlands, gericht op taalvaardigheid in het Engels.
  • Maatschappijleer: inzicht in de Nederlandse samenleving, politiek, rechtstaat en maatschappelijke vraagstukken.
  • Economie: begrip van economische basisprincipes zoals consumptie, productie, arbeid, geldzaken (sparen, lenen, verzekeren), de rol van de overheid en internationale handel.
  • Profielkeuzevak (wiskunde/Duits/Frans): afhankelijk van de keuze, gericht op wiskundige vaardigheden of taalvaardigheid in de gekozen taal.

De exacte inhoud en eindtermen (wat je moet kennen en kunnen) voor elk vak worden landelijk vastgesteld. Thuisstudieaanbieders stemmen hun lesmateriaal hier nauwkeurig op af.

Tabel 2.1: Opbouw VMBO TL profiel Economie (staatsexamenroute)

Onderdeel

Categorie

Specifieke vakken

Aantal Vakken

Opmerkingen

Gemeenschappelijk deel

Verplicht

Nederlands, engels, maatschappijleer, rekenen*

3 of 4

*Rekenen is verplicht, tenzij wiskunde in het pakket zit. LO & CKV worden doorgaans niet via staatsexamen getoetst.

Profieldeel

Verplicht + keuze

Economie (verplicht) + keuze uit: Wiskunde OF Duits OF Frans

2

Keuze beïnvloedt MBO-doorstroom en studie-inhoud.

Vrij deel

Keuze

Kies 2 vakken uit een lijst (bijv. aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, NaSk 1, extra taal, wiskunde*)

2

Biedt ruimte voor verbreding of verdieping.

Profielwerkstuk

Verplicht

Zelfstandig onderzoeksproject gerelateerd aan profielvakken

1

Wordt beoordeeld via een mondeling college-examen.

Totaal

Examenonderdelen

8 of 9

Afhankelijk van de keuze voor wiskunde/rekenen.

Thuisstudie: flexibel leren op jouw manier

Kiezen voor een thuisstudie betekent kiezen voor een moderne en flexibele manier van leren. Maar hoe werkt het precies?

Hoe werkt het?

Doorgaans ontvang je na inschrijving het lesmateriaal, vaak zowel digitaal via een online leeromgeving als fysiek, in een map thuisgestuurd. Je bestudeert de stof zelfstandig, maakt opdrachten en stuurt deze online in ter beoordeling. Via de online leeromgeving krijg je feedback van vakdocenten, kun je vragen stellen en vind je aanvullende studiematerialen zoals video's of oefeningen. Het hele traject is gericht op het voorbereiden van de externe, officiële staatsexamens. Kenmerkend is dat je op elk moment kunt starten met de studie en je eigen tempo bepaalt, waardoor je het leren kunt afstemmen op je persoonlijke situatie en werk.

Voordelen van thuisstudie:

  • Flexibiliteit: leren waar, wanneer en in welk tempo je wilt is het grootste voordeel.
  • Combineren: goed te combineren met een baan, gezin of andere activiteiten.
  • Toegankelijkheid: geen reistijd of vaste lesuren; ideaal voor mensen met wisselende schema's, gezondheidsproblemen of die ver van een school wonen.
  • Focus: Het lesmateriaal is specifiek gericht op de eisen van het staatsexamen.
  • Digitale Hulpmiddelen: toegang tot moderne online leerplatforms en digitale bronnen.

Nadelen (uitdagingen) van thuisstudie:

  • Zelfdiscipline: het vergt een flinke dosis motivatie en doorzettingsvermogen om zelfstandig te studeren en bij te blijven. De vrijheid van thuisstudie is tegelijkertijd de grootste valkuil; zonder structuur en discipline is het makkelijk om achterop te raken.
  • Minder Sociaal Contact: je mist het directe, dagelijkse contact met medestudenten en docenten zoals op een fysieke school. Hoewel online communities en contact met docenten mogelijk zijn, is de sociale dynamiek anders.
  • Praktijk: voor theoretische opleidingen zoals VMBO TL Economie speelt dit minder, maar voor opleidingen met een sterke praktijkcomponent kan thuisstudie beperkingen hebben.
  • Mogelijke Isolatie: zelfstandig studeren kan soms leiden tot een gevoel van isolatie.

Tips voor succes met thuisstudie:

De uitdagingen van thuisstudie zijn te overkomen met de juiste aanpak. Zie de flexibiliteit niet alleen als een voordeel, maar ook als een verantwoordelijkheid die je zelf moet managen.

  • Plan realistisch: maak een studieschema dat past bij jouw leven en houd je eraan. Bepaal vaste studiemomenten.
  • Creëer een studieplek: richt een rustige, vaste plek in waar je ongestoord kunt leren.
  • Gebruik de ondersteuning: maak actief gebruik van de hulp die aanbieders bieden: stel vragen aan docenten, participeer in online forums en maak gebruik van eventuele extra's zoals een motivatiecoach. Wacht niet tot je vastloopt.
  • Werk in stappen: deel grote hoeveelheden stof op in kleinere, behapbare delen. Stel tussendoelen.
  • Oefen grondig: maak veel oefenopgaven en gebruik de proefexamens en examentrainingen die worden aangeboden. Dit helpt je wennen aan de vraagstelling en toetst je kennis.
  • Blijf verbonden: zoek contact met medestudenten via de online leeromgeving als die mogelijkheid er is. Ervaringen delen kan motiverend werken.

Door deze tips toe te passen en de beschikbare hulpmiddelen te benutten, kun je de uitdagingen van zelfstudie het hoofd bieden en succesvol je diploma behalen.

Erkende aanbieders van VMBO thuisstudies vergeleken

Als je kiest voor een VMBO TL Economie thuisstudie, is het belangrijk om een erkende aanbieder te selecteren. Erkende instellingen zorgen ervoor dat het lesmateriaal aansluit bij de officiële staatsexameneisen en bieden vaak kwaliteitsgaranties. De bekendste aanbieders die zich voorbereiden op de staatsexamens zijn LOI, NHA en Laudius. Hun aanbod, kosten en ondersteuning kunnen verschillen, dus een vergelijking is zinvol.

Gedetailleerde bespreking per aanbieder:

  • LOI (Leidse Onderwijsinstellingen):
  • Aanbod: LOI biedt zowel volledige VMBO TL-programma's, inclusief het profiel Economie, als losse vakken (deelcertificaten) aan. Ze profileren zich sterk op het voorbereiden voor de officiële staatsexamens.
  • Kosten: voor een volledig programma kun je denken aan maandelijkse termijnen (bijv. rond € 80,- per maand gedurende 24 maanden) met een mogelijk voordeel bij betaling ineens. Inschrijfgeld komt hierbij (vaak rond € 35,-). De kosten voor de staatsexamens zijn hier niet bij inbegrepen. LOI wijst vaak op de mogelijkheid van financiële ondersteuning via overheidsregelingen.
  • Duur/belasting: een volledig programma heeft een aanbevolen duur van 24 maanden bij circa 14 uur studie per week, maar flexibiliteit is mogelijk; je mag er doorgaans langer over doen zonder extra kosten voor begeleiding.
  • Begeleiding: je krijgt online persoonlijke begeleiding van ervaren docenten uit het voortgezet onderwijs via hun platform.
  • Platform/tools: de online leeromgeving biedt een gestructureerd leerpad, lesmateriaal, oefeningen, video's en contactmogelijkheden met docenten en medestudenten. Elk vak bevat een onderdeel examenvoorbereiding.
  • NHA (Nationale Handelsacademie):
  • Aanbod: NHA biedt eveneens volledige VMBO TL-profielen aan, zoals het Economieprofiel, maar ook een brede keuze aan losse VMBO-vakken. Ze zijn erkend door het ministerie voor het opleiden voor staatsexamens en hebben vaak een WEO-erkenning (Wet Erkende Onderwijsinstellingen).
  • Kosten: NHA communiceert vaak prijzen per vak (bijv. Economie rond € 250,- of in termijnen) en een pakketprijs voor het volledige economieprofiel (rond € 1800,- of in termijnen). Ze noemen vaak de mogelijkheid van financiële tegemoetkomingen en soms het STAP-budget (check actuele voorwaarden!). Een opvallend punt kan een 'niet geslaagd, lesgeld terug'-garantie zijn (onder voorwaarden). Ze bieden soms extra's zoals een gratis tablet bij inschrijving. Staatsexamengeld komt hier nog bij.
  • Duur/belasting: NHA geeft studieduurindicaties per vak (bijv. Economie 6 maanden). Voor het volledige profiel wordt circa 24 maanden / 12 uur per week genoemd. Studeren in eigen tempo staat centraal. Je krijgt doorgaans meerdere jaren toegang tot begeleiding.
  • Begeleiding: begeleiding door vakdocenten voor feedback en vragen. NHA biedt soms extra ondersteuning zoals een 'Motivatiecoach' en online 'Vraagmomenten' met experts.
  • Platform/tools: de digitale leeromgeving bevat lesstof, video's, contactmogelijkheden, voortgangsmonitoring en soms een voorleesfunctie. Examentraining en proefexamens zijn vaak inbegrepen. NHA biedt meestal een gratis proefperiode.
  • Laudius:
  • Aanbod: Laudius lijkt zich vooral te richten op het aanbieden van losse VMBO-vakken ter voorbereiding op het staatsexamen. Het is minder duidelijk of ze ook complete, gebundelde profielpakketten aanbieden zoals LOI en NHA.
  • Kosten: Laudius wordt vaak genoemd als een voordelige optie voor losse vakken. Ze bieden verschillende pakketten per vak aan (bijv. alleen e-cursus, met begeleiding, met papieren materiaal), wat de prijsrange verklaart (bijv. VMBO Economie tussen € 80,- en € 170,-).
  • Duur/Belasting: specifieke informatie over studieduur per vak of profiel is beperkt. Het zal waarschijnlijk ook hier om zelfstudie in eigen tempo gaan.
  • Begeleiding: er zijn opties met en zonder begeleiding van een docent, afhankelijk van het gekozen pakket.
  • Platform/tools: details over hun online platform en extra tools zijn minder uitgebreid beschikbaar.

De keuze tussen deze aanbieders hangt af van je persoonlijke prioriteiten. Is de prijs de belangrijkste factor en ben je zeer zelfstandig, dan kan Laudius voor losse vakken een optie zijn. Zoek je uitgebreide ondersteuning, flexibiliteit, garanties en een moderne leeromgeving, dan is NHA een sterke kandidaat, zowel voor losse vakken als een volledig profiel. Hecht je veel waarde aan een zeer gestructureerd programma van een gerenommeerde instelling die specifiek focust op staatsexamensucces, dan is LOI een voor de hand liggende keuze, mogelijk tegen een iets hogere prijs voor het totaalpakket. Het is altijd aan te raden de actuele informatie en studiegidsen direct bij de aanbieders op te vragen.

Een andere overweging is of je het volledige profiel nodig hebt, of slechts enkele vakken. Als je bijvoorbeeld al certificaten hebt behaald of alleen specifieke vakken mist voor je diploma, kun je kiezen voor losse deelcertificaten. Deze certificaten zijn 10 jaar geldig, waardoor je je diploma over een langere periode kunt verzamelen. Dit biedt maximale flexibiliteit. Financieel kan het voordeliger zijn om losse vakken bij NHA of Laudius te volgen, terwijl een volledig pakket bij LOI of NHA mogelijk meer structuur en samenhang biedt.

Tabel 4.1: Vergelijking aanbieders VMBO TL Economie thuisstudie

Kenmerk

LOI

NHA

Laudius

Volledig Profiel E&O?

Ja

Ja

Mogelijk, focus lijkt op losse vakken

Losse vakken?

Ja

Ja

Ja

Kostenindicatie Vol. profiel

ca. 24 x € 80 + inschrijfgeld

ca. € 1800 (of termijnen)

Niet gespecificeerd

Kostenindicatie Econ. vak

Prijs los vak niet direct genoemd

ca. € 250 (of termijnen)

€ 80 - € 170 (afh. van pakket)

Ondersteuning

Ervaren docenten online

Vakdocenten, motivatiecoach, vraagmomenten

Optioneel docentcontact

Leerplatform

Eigen online campus (gestructureerd)

Eigen online platform (incl. video, tools, community)

Online platform (details beperkt)

Garanties/proefperiode

Geen expliciete garantie genoemd; wel max. studieduur

Soms 'Niet geslaagd, lesgeld terug' (voorwaarden); vaak proefperiode

Geen expliciete garantie/proefperiode genoemd

Erkenning vermeld

Opleiding voor officieel staatsexamen

Erkend door ministerie OCW; Soms WEO-erkenning

Bereidt voor op staatsexamen

Let op: kosten en voorwaarden kunnen wijzigen. Controleer altijd de meest recente informatie bij de aanbieder zelf.

Het staatsexamen: jouw officiële diploma

De thuisstudie bereidt je voor, maar het officiële VMBO TL-diploma behaal je via het Staatsexamen Voortgezet Onderwijs. Dit is de formele examenroute voor iedereen die buiten het reguliere dagonderwijs een diploma wil halen. Het wordt georganiseerd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).

Het staatsexamen bestaat per vak meestal uit twee onderdelen:

  1. Centraal Examen (CE): dit zijn de landelijke schriftelijke examens die identiek zijn aan de eindexamens op reguliere scholen. Ze toetsen de kennis en vaardigheden die landelijk zijn vastgelegd en vinden meestal plaats in mei/juni (het eerste tijdvak).
  2. College-examen (CE): dit onderdeel vervangt de schoolexamens (SE's) die op reguliere scholen worden afgenomen. Afhankelijk van het vak kan een college-examen bestaan uit een mondelinge toets, een schriftelijke toets, een praktische opdracht, of een combinatie hiervan. De schriftelijke delen vallen vaak samen met de CE-periode (mei/juni), terwijl de mondelinge en praktische delen meestal in juli en begin augustus plaatsvinden.

Het is belangrijk te beseffen dat je dus niet alleen leert voor één grote examenweek, maar voor een combinatie van landelijke schriftelijke toetsen (CE) en door DUO georganiseerde mondelinge of aanvullende schriftelijke/praktische toetsen (College-Examen), verspreid over meerdere maanden. Welke onderdelen (CE, College-Examen, of beide) voor een specifiek vak gelden, staat beschreven in de officiële vakinformatie die per vak wordt gepubliceerd.

Het profielwerkstuk (PWS): een verplicht onderdeel

Voor het behalen van een volledig VMBO TL-diploma via het staatsexamen is het maken van een profielwerkstuk (PWS) verplicht. Dit is meer dan zomaar een werkstuk; het is een substantieel onderzoeksproject. Je kiest een onderwerp dat past bij één of meer van je profielvakken (in dit geval dus gerelateerd aan Economie, Wiskunde/Duits/Frans of je vrije keuzevakken), formuleert een onderzoeksvraag, verzamelt en verwerkt informatie, en presenteert je bevindingen in een verslag. Het hele proces, van onderwerpkeuze tot bronvermelding, moet worden gedocumenteerd. De beoordeling van het PWS gebeurt door examinatoren via een speciaal mondeling college-examen, waarin je je werkstuk presenteert en verdedigt. Thuisstudieaanbieders bieden vaak begeleiding bij het maken van het PWS. Omdat het PWS een belangrijk onderdeel is met specifieke eisen en deadlines voor inleveren, is het cruciaal om hier tijdig mee te beginnen en de richtlijnen goed te volgen.

Verschillen met het reguliere eindexamen

Hoewel het diploma gelijkwaardig is, zijn er enkele belangrijke verschillen tussen het staatsexamen en het reguliere eindexamen:

  • Eigen verantwoordelijkheid: je bent zelf verantwoordelijk voor je voorbereiding en aanmelding.
  • Flexibiliteit: je bepaalt zelf welke vakken je doet, in welk tempo, en of je voor een volledig diploma gaat of losse certificaten (die 10 jaar geldig zijn).
  • College-examens: deze vervangen de schoolexamens.
  • Geen LO/CKV: deze vakken worden niet geëxamineerd via het staatsexamen.
  • Herkansingsregels: herkansen is vaak alleen mogelijk als je daardoor in hetzelfde jaar alsnog je diploma kunt halen.

Goed voorbereid naar het staatsexamen

Een goede voorbereiding is belangrijk voor succes bij het staatsexamen. Dit omvat niet alleen het leren van de stof, maar ook het regelen van de praktische zaken rondom de examens.

Studieplanning en materiaal

Het lesmateriaal van je gekozen thuisstudieaanbieder vormt de basis. Deze materialen zijn specifiek ontwikkeld om aan te sluiten bij de landelijke exameneisen. Maak optimaal gebruik van alle onderdelen: de theorie, de opdrachten, de feedback van docenten en de eventuele extra online tools.

Een cruciaal onderdeel van de voorbereiding is het oefenen met (oude) examens. Veel aanbieders nemen examentraining en proefexamens op in hun pakket. Maak hier intensief gebruik van. Oude officiële examens en de bijbehorende syllabi en vakinformatie zijn vaak ook te vinden via de officiële kanalen van de exameninstanties. Dit helpt je wennen aan de vraagstelling, het type opgaven en het vereiste niveau.

Aanmelden bij DUO: een cruciale stap

De verantwoordelijkheid voor de examenaanmelding ligt volledig bij jou als kandidaat. De thuisstudieaanbieder doet dit niet voor je.

  • Wie: Jijzelf.
  • Hoe: online via de website van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
  • Wanneer: dit is de belangrijkste deadline om in de gaten te houden. De aanmelding opent meestal rond 15 oktober en sluit onherroepelijk op 31 december voorafgaand aan het jaar waarin je examen wilt doen. Mis je deze deadline, dan kun je dat jaar geen examen doen en moet je een heel jaar wachten. Wacht dus niet tot het laatste moment met aanmelden!
  • Wat: bij de aanmelding geef je aan welke vakken je wilt doen. Als je aanpassingen nodig hebt vanwege bijvoorbeeld dyslexie of een andere beperking, geef je dit ook hier aan. Je moet ook het examengeld betalen. Zorg dat je een geldig identiteitsbewijs hebt, want dat moet je bij elk examenonderdeel tonen.

Examenlocaties en periodes

De staatsexamens vinden plaats op een aantal vaste locaties verspreid over Nederland. Voor de schriftelijke examens (CE en schriftelijke College-Examens) zijn dit vaak grotere zalen in diverse steden. Bij je aanmelding kun je soms een voorkeursregio aangeven. De mondelinge en praktische College-Examens vinden ook plaats op centrale locaties, vaak in de zomerperiode (juli/augustus).

De exacte data en tijden van jouw specifieke examens ontvang je van DUO na je aanmelding. De algemene examenroosters per niveau en tijdvak zijn wel vooraf online te vinden bij DUO. Houd rekening met de verschillende periodes:

  • Eerste tijdvak CE: mei/juni
  • Schriftelijke College-Examens: vaak ook mei/juni
  • Tweede tijdvak CE (o.a. voor herkansingen): juni/juli
  • Mondelinge/Praktische College-Examens: juli/augustus
  • Derde tijdvak (herkansingen staatsexamen): augustus/september

Zorg dat je ruim op tijd (minimaal 30 minuten voor aanvang) aanwezig bent op de examenlocatie, zeker bij de grote schriftelijke examens waar het druk kan zijn. Neem altijd je oproepbrief van DUO en je geldige identiteitsbewijs mee.

Uitslag en herkansing

De uitslag van je examens hoor je meestal na afloop van je laatste (vaak mondelinge) examenonderdeel. Mocht je een vak niet gehaald hebben, dan worden de mogelijkheden voor een herkansing met je besproken. De regels voor herkansing bij het staatsexamen zijn specifiek: vaak mag je alleen herkansen als je daarmee in hetzelfde examenjaar alsnog je diploma kunt behalen. Herkansingen vinden meestal plaats in het tweede of derde tijdvak.

Het managen van het staatsexamenproces vraagt dus om een proactieve houding. Jij bent zelf verantwoordelijk voor de tijdige aanmelding, de voorbereiding, het opvolgen van instructies van DUO en het aanwezig zijn op de examens. Zie dit niet als een last, maar als de controle die je hebt over je eigen leertraject naar een officieel diploma.

Kosten en financiële ondersteuning

Het behalen van je VMBO-diploma via thuisstudie brengt kosten met zich mee. Het is belangrijk om een duidelijk beeld te hebben van de totale investering, die bestaat uit het lesgeld voor de thuisstudieaanbieder en het examengeld voor DUO.

Overzicht kosten

  1. Lesgeld Thuisstudieaanbieder: dit varieert sterk per aanbieder en per keuze (volledig profiel of losse vakken).
  • Volledig profiel: reken op een totaalbedrag tussen circa € 1800,- en € 1950,-. Betaling in termijnen is meestal mogelijk.
  • Losse vakken: prijzen per vak liggen grofweg tussen € 80,- en € 250,-.
  • Extra kosten: sommige aanbieders rekenen extra voor een eigen getuigschrift, los van het officiële diploma/certificaat.
  1. Examengeld DUO: deze kosten betaal je rechtstreeks aan DUO bij je examenaanmelding. Ze staan los van het lesgeld van de aanbieder.
  • Per Vak: reken op circa € 145,- voor een vak met zowel een Centraal Examen als een College-Examen, en circa € 70,- voor een vak met slechts één van beide onderdelen.
  • Volledig diploma: er geldt een maximumbedrag voor een volledig pakket aan examens dat leidt tot een diploma, dit ligt rond de € 720,-. (Bedragen zijn indicatief en kunnen jaarlijks wijzigen; check altijd DUO voor de actuele tarieven).

Het is dus belangrijk om bij je budgettering rekening te houden met zowel het lesgeld van de door jou gekozen aanbieder als het examengeld van DUO. Een realistische schatting voor een volledig traject komt daarmee al snel boven de € 2500,- uit.

Financiële hulp

Gelukkig zijn er mogelijk manieren om (een deel van) deze kosten te dekken:

  • Tegemoetkoming deeltijders (DUO): als je 18 jaar of ouder bent, geen recht hebt op reguliere studiefinanciering en een deeltijdopleiding volgt (zoals VMBO via erkende instellingen), kom je mogelijk in aanmerking voor deze tegemoetkoming van DUO. De hoogte is afhankelijk van je inkomen en het soort opleiding, en kan oplopen tot enkele honderden euro's per jaar. Er zijn voorwaarden, zoals het volgen van een minimum aantal vakken. Informeer bij DUO naar de precieze voorwaarden en aanvraagprocedure.
  • STAP-budget: dit budget (Stimulans Arbeidsmarktpositie) van de overheid bood subsidie voor scholing gericht op het verbeteren van je positie op de arbeidsmarkt. Let op: De beschikbaarheid en voorwaarden van het STAP-budget zijn sterk aan verandering onderhevig en het is onzeker of en hoe dit in de toekomst beschikbaar is voor VMBO-trajecten. Controleer de actuele status en voorwaarden via de officiële kanalen.
  • Werkgever: als je werkt, loont het de moeite om bij je werkgever na te vragen of er een budget beschikbaar is voor persoonlijke ontwikkeling of opleiding. Een diploma kan immers ook voordelig zijn voor je werkgever.

Het is verstandig om niet blind te varen op mogelijke subsidies. Onderzoek altijd vooraf grondig of je aan de voorwaarden voldoet en wat de actuele aanvraagprocedures zijn.

Tabel 7.1: Geschatte kosten VMBO TL Economie via thuisstudie

Kostencomponent

Geschatte kosten (€)

Opmerkingen

Lesgeld aanbieder - volledig profiel

€ 1800 - € 1950+

Indicatie. Exclusief evt. inschrijfgeld. check actuele prijzen per aanbieder.

Lesgeld aanbieder - los vak (Econ)

€ 80 - € 250+

Indicatie. Prijs afhankelijk van aanbieder en pakket.

Examengeld DUO - volledig diploma

Maximaal ca. € 720

Indicatie. Check actuele DUO-tarieven.

Examengeld DUO - per vak

ca. € 70 of € 145

Indicatie. Afhankelijk van examenonderdelen. Check actuele DUO-tarieven.

Potentiële financiële hulp

Tegemoetkoming deeltijders, STAP*

Controleer actuele voorwaarden en beschikbaarheid bij officiële instanties.

*Beschikbaarheid en voorwaarden STAP-budget zijn onzeker/veranderlijk.

En na je diploma? Jouw toekomstmogelijkheden

Het behalen van je VMBO TL-diploma is vaak geen einddoel op zich, maar een belangrijke stap op weg naar verdere ontwikkeling en een betere positie op de arbeidsmarkt. Wat zijn de voornaamste mogelijkheden na het afronden van je thuisstudie en het succesvol afleggen van de staatsexamens?

Doorstromen naar het MBO

Voor de meeste mensen is de belangrijkste reden om een VMBO TL-diploma (alsnog) te halen, de toegang die het biedt tot het Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO). Met een VMBO TL-diploma (ook wel MAVO-diploma genoemd) voldoe je aan de toelatingseisen voor MBO-opleidingen op niveau 3 en niveau 4. Niveau 4 is het hoogste MBO-niveau en bereidt voor op specialistische beroepen of doorstroom naar het HBO (Hoger Beroepsonderwijs).

Het is belangrijk om je tijdig te oriënteren op een MBO-opleiding en je aan te melden. De landelijke aanmelddeadline voor een gegarandeerde plaats (mits je aan de toelatingseisen voldoet) is vaak 1 april voorafgaand aan het nieuwe schooljaar. Websites met MBO-opleidingsinformatie zijn een uitstekend startpunt om opleidingen te verkennen, interessetests te doen en open dagen te vinden.

Typische MBO-opleidingen na VMBO Economie

Het VMBO-profiel Economie biedt een brede basis voor diverse MBO-richtingen op niveau 3 en 4. Enkele voorbeelden van passende vervolgopleidingen zijn:

  • Economie & Administratie:
  • (Junior) Assistent Accountant
  • Bedrijfsadministrateur
  • Medewerker (Financiële) Administratie
  • Medewerker Secretariaat en Receptie
  • Juridisch-Administratief Dienstverlener
  • Commercieel / Handel & Ondernemerschap:
  • (Junior) Accountmanager
  • Medewerker Marketing en Communicatie
  • Commercieel Medewerker
  • Retailmanager / Filiaalmanager
  • Verkoopspecialist
  • E-commerce Specialist
  • Ondernemer Handel / Retail
  • Logistiek:
  • Logistiek Teamleider
  • Specialist Transport en Logistiek
  • Manager Transport en Logistiek
  • Secretarieel:
  • Managementassistent / Directiesecretaresse
  • Overig (afhankelijk van vrije keuzevakken):
  • Medewerker Evenementenorganisatie
  • Facilitair Leidinggevende
  • ICT- en Netwerkbeheerder (vaak met Wiskunde)

De keuze voor Wiskunde of een vreemde taal in je VMBO-pakket kan deuren openen naar specifieke MBO-opleidingen (bijv. technisch of internationaal gericht).

Kijk op de arbeidsmarkt

Het VMBO-diploma zelf is vooral de sleutel tot het MBO. De kansen op de arbeidsmarkt hangen sterk af van de MBO-opleiding die je vervolgens kiest en succesvol afrondt. De vraag naar MBO-gediplomeerden is over het algemeen goed, met name op niveau 2, 3 en 4. Echter, de baankansen verschillen sterk per sector en regio.

Organisaties zoals SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven) en UWV publiceren regelmatig informatie over de arbeidsmarktperspectieven per MBO-opleiding en sector. Deze informatie is vaak te vinden via MBO-keuzesites of direct bij de betreffende organisaties. Het is verstandig om deze informatie mee te nemen in je keuze voor een MBO-opleiding. Kijk niet alleen naar wat je leuk vindt, maar ook naar de toekomstige vraag vanuit het bedrijfsleven.

Doorstromen naar HAVO

In sommige gevallen is het na het behalen van je VMBO TL-diploma ook mogelijk om door te stromen naar de HAVO. Dit kan bijvoorbeeld via het VAVO (Voortgezet Algemeen Volwassenenonderwijs) of eventueel ook weer via staatsexamens voor de benodigde HAVO-vakken.

Samenvattend is het VMBO TL-diploma via thuisstudie en staatsexamen een waardevol document dat primair dient als toegangsbewijs tot MBO niveau 3 en 4. De keuze voor een specifieke MBO-opleiding is vervolgens cruciaal voor je verdere carrièrepad en baankansen.

Klaar om te starten? Jouw checklist

Je hebt nu een uitgebreid beeld van wat de route VMBO TL Economie via thuisstudie en staatsexamen inhoudt. Het is een flexibele en erkende weg naar een waardevol diploma, dat deuren opent naar het MBO. Het vraagt echter ook om een bewuste keuze, zelfdiscipline en een goede planning.

Samenvatting belangrijkste punten:

  • Erkend diploma: via thuisstudie en staatsexamen behaal je een officieel VMBO TL-diploma dat gelijkwaardig is aan een regulier schooldiploma.
  • Flexibiliteit: je studeert waar, wanneer en in je eigen tempo, ideaal te combineren met werk en privé.
  • Zelfdiscipline nodig: vrijheid vereist motivatie en doorzettingsvermogen.
  • Aanbieders: erkende instellingen zoals LOI, NHA en Laudius bieden verschillende pakketten, ondersteuning en prijzen.
  • Staatsexamen: het eindexamen bestaat uit Centrale Examens en College-Examens (incl. PWS), afgenomen door DUO. Aanmelden moet vóór 31 december.
  • Kosten: houd rekening met lesgeld van de aanbieder én examengeld van DUO. Financiële hulp is soms mogelijk, maar check de voorwaarden.
  • Toekomst: het diploma geeft toegang tot MBO niveau 3 en 4, wat leidt tot diverse beroepen.

Vragen voor zelfreflectie:

Voordat je de knoop doorhakt, stel jezelf de volgende vragen:

  • Waarom wil ik dit diploma? (Specifieke MBO-opleiding, carrière switch, persoonlijke ontwikkeling?)
  • Past thuisstudie bij mij? Heb ik de benodigde zelfdiscipline en kan ik wekelijks voldoende tijd vrijmaken (denk aan 10-15 uur)?
  • Welke ondersteuning heb ik nodig? Ben ik een zelfstarter of heb ik behoefte aan meer structuur en begeleiding?
  • Wat is mijn budget? Kan ik de kosten voor lesgeld en examengeld dragen? Kom ik in aanmerking voor financiële hulp?
  • Welk vakkenpakket past bij mij? Welke keuze in het profieldeel (Wiskunde/Duits/Frans) en vrije deel sluit het beste aan bij mijn MBO-plannen en interesses?
  • Ben ik me bewust van de deadlines? Staat de aanmelddeadline van 31 december in mijn agenda?

Volgende stappen:

Als je na het lezen van deze gids en het beantwoorden van de reflectievragen enthousiast bent, zijn dit concrete vervolgstappen:

  1. Bezoek de websites van de aanbieders (LOI, NHA, Laudius).
  2. Vraag gratis studiegidsen aan voor gedetailleerde informatie over de programma's en vakken.
  3. Maak gebruik van een eventuele proefperiode om te ervaren of de studiemethode bij je past.
  4. Neem contact op met studieadviseurs van de aanbieders als je specifieke vragen hebt.
  5. Check de meest recente informatie via de officiële kanalen van DUO (staatsexamens, kosten, tegemoetkoming), MBO-keuzesites (opleidingen) en instanties zoals SBB (arbeidsmarktperspectieven).

Met een goede voorbereiding en een bewuste keuze kun jij via thuisstudie succesvol je VMBO TL Economie diploma behalen en de volgende stap zetten in jouw toekomst!

Terug naar Vmbo